ምስጢረ ስላሴ
ስላሴ ማለት ሰለስተ ሙዃን ወይ ከኣ ፍሉይ ሰለስትነት ማለት እዩ። ምስጢረ ስላሴ ክበሃል እንከሎ ናይ እግዚኣብሄር ሓድነቱን ኣብ ሓድነቱ ዘሎ ፍሉይ ናይ ሰለስትነቱ ምስጢርን እዩ። እግዚኣብሄር ኣምላኽ ሓደ ክኸውን እንከሎ ኣብ ሓድነቱ ፍሉይ ሰለስትነት ኣለዎ። ፍሉይ ሰለስትነት ዘብሎ ምኽንያት ከኣ እዚ እዩ። ምኽንያቱ ሰለስተ ጥራይ ኢልና ስቕ ኣይንብልን ኢና። ሰለስተ እንከለው ሓደ ሓደ እንከሎ ሰለስተ ንብል። ናይ ቂሳርያ ሊቀ ጳጳስ ቅዱስ ባስልዮስ ከስተምህር እንከሎ ”ኣነስ እግዚኣብሄር ኢለ እንተተዛረብኩ ብዛዕባ እግዚኣብሄር ኣብ ብዛዕባ እግዚኣብሄር ወልድ ብዛዕባ እግዚኣብሄር መንፈስ ቅዱስ እዩ” ኢሉ ከም ዝመስከረ፣ ንሕና እውን ስላሴ ክንብል እንከለና ሰለስተ ዝኣካሉ ሓደ ኣምላኽ ማለት ምዃኑ ክንፈልጥ የድሊ። ከምቲ ገለ የዋሃት ዝመስሎም ኣብ ሰለስተ ኣማልኽቲ ዘይኮነ ግን: ኣብ ሓደ ኣምላኽ ኢና እነኣምን ዘዳ.6: 4።
ሓድነት ኣብ ሰለስትነት፣ ሰለስትነት ኣብ ሓድነት ከመይ እዩ?
እግዚኣብሄር ሓደ እዩ ክንብል እንከሎና ብመለኮት፣ ብህልውና፣ ብባህርይ፣ ብስልጣን፣ ብፍቓድ፣ ዓለም ብምፍጣርን ብምሕላፍን ዝኣመሰሉ እዮም።
ብምፍጣር:- ”ካብ ጥንቲ ንምድሪ ሰረትካያ፣ ሰማያት ከኣ ግብሪ ኣእዳውካ እዮም።” መዝ.102: 25 ”እግዚኣብሄር ሰማይን ምድርን ፈጠረ።” ዘፍ.1: 1 እግዚኣብሄር ብምፍጣር ሓደ ከም ዝኾነ ንኸመልክት ፈጠረ ይብል እምበር ፈጠሩ ኣይብልን።
ብስልጣን:- ”ኣነን ኣቦን ሓደ ኢና”። ዮሓ.10: 30
ብህልውና:- ”ኣነ ኣብ ኣቦ ከም ዘለኩ ኣቦ እውን ኣባይ ከም ዘሎ እመኑ።” ዮሓ. 14: 10
እግዚኣብሔር ብመለኮት፣ ብህልውና፣ ብባህሪ ሓደ ክኸውን እንከሎ ብስም፣ ብግብሪ፣ ብኣካል ሰለስተ እዩ።
ስም:- ሓደ ኣካል ካብ ካልእ ብፍሉይ ዝፍለጠሉ ክኸውን እንከሎ ናይ ቅድስት ስላሴ ናይ ስም ሰለስትነት ኣብ፣ ወልድ፣ መንፈስ ቅዱስ እዩ። ”ስለዚ ኺዱ ንኹሎም ኣህዛብ ብስም ኣብን ወልድን መንፈስ ቅዱስን እና ኣጥመቕኩም፣ ዝኣዘዝኩኹም ኩሉ ኺሕልዉ እናመሃርኩም ደቀ መዛሙርተይ ግበርዎም።’ ማቴ.28: 19
ኣካል:- ህላዌ፣ ምንባር፣ ዝግለጸሉን ቀዋሚነትን ዘርኢ ክኸውን እንከሎ ንኣቦ ፍጹም ኣካል፣ ፍጹም ገጽ፣ ፍጹም መልክዕ ኣለዎ። ንወልድ ፍጹም ኣካል፣ ፍጹም ገጽ፣ ፍጹም መልክዕ ኣለዎ። ንመንፈስ ቅዱስ ፍጹም ኣካል፣ ፍጹም ገጽ፣ ፍጹም መልክዕ ኣለዎ። ማቴ.3: 16 ማቴ.17: 5 ።
ናይ ግብሪ ስም:- ናይ ግብሪ ስም ናይ ስራሕ ጠባይ ዝገልጽ ወይ ከኣ ዘመልክት ክኸውን እንከሎ ናይ ቅድስቲ ስላሴ ናይ ግብሪ ስም ከኣ ኣብ ወላዲ፣ወልድ ተወላዲ፣ መንፈስ ቅዱስ ሰራጺ ተባሂሉ ይፍለጥ። ኣብ ንወልድ ስለ ዝወልድ ንመንፈስ ቅዱስ ስለ ዘስርጽ ወላዲ ኣስራጺ ይበሃል። ወልድ ካብ ኣብ ስለ ዝውለድ ውሉድ ይበሃል። መንፈስ ቅዱስ ካብ ኣብ ስለ ዝሰርጽ (ዝወጽእ) ሰራጺ ይበሃል።ዮሐ.15: 26 ።
ቅድስት ስላሴ ወላ እኳ ናይ ስም፣ ኣካል፣ ግብሪ ሰለስትነት ይሃልዎም ኣብ ወልድ መንፈስ ቁዱስ ግን ኣይቀዳደሙን ኣይበላለጹን። ኣብ ንወድል ስለዝወለደ፣ ንመንፈስ ቅዱስ ስለ ዘስረጸ ኣይበልጾምን ኣይቅድሞንም ውን። ወልድ ውን ካብ ኣቦ ስለ ዝተወልደ ኣይንእስን እዩ። መንፈስ ቅዱስ ውን ካብ ኣብ ስለ ዝሰረጸ ኣይንእስን እዩ። ብሕጊ ተፈጥሮ ኣቦ ካብ ወዱ ይዓቢ፣ ይቕድም እዩ። ውሉድ እውን ካብ ኣቦኡ ይንእስ እዩ። ኣብ ምስጢረ ስላሴ ግን ኣቦ ንወልድ ስለ ዝወለደ ኣይዓብዮን እዩ ወልድ ውን ካብ ኣቦ ስለ ዝተወልደ ኣይንእስን እዩ። መንፈስ ቅዱስ እውን ካብ ኣቦ ስለ ዝሰረጸ ኣይንእስን እዩ። ርቀትን ዕምቆትን ናይዚ እዩ ከኣ ሓደ ካብቲ ምስጢር ዘብሎ። ናይ ሰብ ሕልና መርሚሩ ስለ ዘይበጽሖ እዩ። ”ንሕና ሓደ ከም ዝኾንና ንሳቶም እውን ሓደ ምእንቲ ኪኾኑ እቲ ዝሃብካኒ ክብሪ ሃብክዎም”። ዮሓ.17:22 መዝ. 32: 5 ዘፍ.1: 1 ዮሓ.1: 1 ።
ኣብ ቅድስት ስላሴ እቲ ሓደ ናይቲ ካልእ ግብሪ ኣይገብርን እዩ። እቶም ግብርታት እውን ኣይፋለሱን እዮም ። ኣቦ ንወልድ ይወልድ ንመንፈስ ቅዱስ ከኣ የስርጽ እምበር ኣይውለድን፣ ከም መንፈስ ቅዱስ እውን ኣይሰርጽን እዩ።ወልድ እውን ይውለድ እምበር ከም ኣቦ ኣይወልድን፣ ኣየስርጽን ፣ ከም መንፈስ ቅዱስ እውን ኣይሰርጽን እዩ። መንፈስ ቅዱስ እውን ከም ኣቦ ኣይወልድን፣ ኣየስርጽን ፣ ከም ወልድ እውን ኣይውለድን እዩ።
ነፍሲ ብኣካላ ሓንቲ ክትከውን እንከላ ሰለስተ ክውንነት ኣለዋ።ንሳቶም ከኣ ልቢ፣ ቃል፣ እስትንፋስ እዮም። ናይ ልቢ ክዉንነት ብእስትንፋስን ቃልን ጌሩ ይግለጽ። ናይ ቃል ክዉንነት ካብ ልቢ ተረኺቡ ምስ ስጋ መልሓስ ተወሃሂዱ ንባብ፣ ቃል ይህብ። ናይ እስትንፋስ ክዉንነት ካብ ልቢ መንጭዩ ኣየር ብምውጻእ፣ ብምእታው ህይወት ይኸውን።
ናይ ስም ሰለስትነት
ናይ ስም ሰለስትነት ክንብል እንከለና ብስም ሰለስተ እዮም ማለት እዩ። ንሱ ከኣ ኣብ ወልድ መንፈስ ቅዱስ ናይ ውልቂ ስሞም ማለት እዩ። እግዚኣብሄር ግን ኹሉ ግዜ ናይ ሰለስቲኦም ኣካላት ናይ ሓባር ስሞም እዩ። ዮሓ3:16 : 1ይ ጴጥ1:2 ። እግዚኣብሄር ወልድ እውን ንኹሉ ግዜ ሓደ ካብ ናይ ሰለስቲኦም ኣካላት ስም እዩ መንፈስ ቅዱስ ውን ከምኡ። ወልድ ሰብ ኮይኑ ናብ ዓለም ኣብ ዝመጻሉ ግዜ ግን ብዝተፈላለዩ ኣስማት ተጸዊዑ እዩ።
ንሳቶም ከኣ :-
ኢየሱስ ፥ መድሓኒት ኣድሓኒ ማለት እዩ። ማቴ 1:21 ።
ክርስቶስ፥ መሲሕ፣ ቅቡእ ማለት እዩ። ሉቃ 2: 11
ኣማኑኤል፥ እግዚኣብሄር ምሳና እዩ ማለት እዩ። ት.ኢሳ 7: 14. ማቴ 1:21-22
እግዚኣብሄር መንፈስ ቅዱስ እውን ኩሉ ግዜ ሓደ ካብ ናይ ሰለስቲኦም ኣካላት ስም እዩ። መንፈስ ቅዱስ እውን ብዝተፈላለዩ ኣስማት ይጽዋዕ እዩ።
ንሳቶም ከኣ :-
መንፈስ ፥ ዮሓ 3:5 ። 1ይ ቆሮ 12:4 ። ዘፍ 1:2 ።ኢሳ 48:16 ።
ጰራቅሊጦስ፣ መጸናንዒ ፥ ዮሓ 15:26 ። ዮሓ 14:16 ። ዮሓ 16:7 ።
ናይ ሓቂ መንፈስ ፥ ዮሓ 15:26 ።